Het streven is een nieuw kabinet te presenteren voor de zomerpauze van de Tweede Kamer. Dat benadrukte informateur Edith Schippers donderdag. Zij bekijkt of een coalitie mogelijk is van VVD, CDA, D66 en GroenLinks.
Het zomerreces begint op 7 juli en duurt acht weken. Tijdens die periode kunnen Kamerleden allerlei stukken en dossiers bestuderen, op werkbezoek gaan en het land in om hun achterban te spreken. Of natuurlijk op vakantie gaan.
“Ieders streven moet er mijns inziens op gericht blijven om voor het komende zomerreces een nieuw kabinet tot stand te brengen. Dat is en blijft ook mijn streven als informateur”, stelt ze in een brief aan de Tweede Kamer.
Om die brief was woensdag gevraagd door partijen die niet betrokken zijn bij het overleg. Zij wilden weten hoe het ervoor staat met de vorming van een regering, bijna twee maanden na de verkiezingen.
Wel of geen akkoord?
VVD, CDA, D66 en GroenLinks praten sinds eind maart over de vorming van een kabinet. Zoals bij eerdere kabinetsformaties is er radiostilte afgekondigd gedurende de onderhandelingen. Wel geeft Schippers meestal donderdags een persconferentie over de gesprekken van die week. Veel informatie komt daarbij echter niet naar buiten.
"De inzet aan de onderhandelingstafel is groot'', aldus Schippers. "In deze fase van de informatie is een precieze indicatie van het tijdpad voor de komende periode niet mogelijk, net zo min als uitsluitsel over de vraag of een akkoord wel of niet binnen bereik is.''
Ze wijst erop dat er tussen de onderhandelende partijen grote verschillen zijn: "Iedereen is zich ervan bewust''. Ze bestempelde de gesprekken eerder al als "moeilijke opgave''. Ook wijst ze erop dat de financiële speelruimte voor nieuwe plannen uitermate beperkt is.
Schippers, die op 28 maart begon als informateur, vraagt verder begrip voor het feit dat ze niets loslaat uit de vergaderingen: 'Mijn rol is erop gericht de kans op een positieve uitkomst zo groot mogelijk te maken. Daarbij past terughoudendheid in de informatie die ik kan verstrekken. Tussenstanden bemoeilijken onderhandelingen. Besluiten en compromissen zijn pas definitief als overeenstemming over een totaal coalitieakkoord is bereikt.''
Rutte: wij ploeteren voort
VVD-voorman Mark Rutte noemde het formeren maandag nog hard werken. "Dag voor dag ploeteren wij voort", aldus de demissionair premier.
Hij benadrukte het verschil met vijf jaar geleden. Toen hadden de VVD en PvdA, als grote winnaars, nog geen twee maanden nodig. Nu gaat het om vier partijen: "Een stuk ingewikkelder", aldus Rutte. Bovendien staat Nederland er volgens hem heel anders voor dan in 2012 met de economische crisis.
Ook de onderhandelaars van CDA, D66 en GroenLinks wilden begin deze week geen inschatting geven van de duur van de onderhandelingen. "Dat we morgen weer verder gaan", antwoordde Jesse Klaver (GroenLinks) op de vraag wat de conclusie was na de onderhandelingen op maandag.